Vrijwilligerswerk.

Wat ik het WereldWijzer Forum nog steeds kwalijk neem en wat tevens 1 van de redenen was om mijn gebruikersnaam Maryono daar te deleten is het feit dat de directie besloten heeft om het draadje “Welk Visum” wat ging over vrijwilligerswerk in Indonesië in zijn geheel te verwijderen. Dit draadje was volgens mij “Het Draadje” waar waardevolle bijdragen stonden van mensen die mijns inziens wist wat er speelde in Indonesië wat betreft vrijwilligerswerk en waar ik destijds behoorlijk wat tijd in heb gestoken. Maar die compleet werd verziekt door de gebruiker Surya Atmadja met zijn vaak waardeloze en onzinnige bijdragen.

Hieronder staat een gedeelte van mijn bijdrage met diverse aanpassingen om het beter leesbaar te maken voor deze blog.

In de Volkskrant magazine van zaterdag 13-06-2009 stond een interessant artikel over vrijwilligerswerk in Afrika. Een stukje wat al de vrijwilligers die voor korte tijd “goed willen gaan doen” eens zouden moeten lezen voordat ze die zielige wijde wereld intrekken.

“Voor vier pabo-studenten uit Friesland liep de missie anders dan verwacht. Voor al te grote verrassingen kwamen ze niet te staan, de school waar ze stage gingen lopen, bestond gewoon en ze wilden er enthousiast aan de slag. Maar al snel bleek dat voor iedereen onduidelijk was wat ze eigenlijk konden doen. Het was de bedoeling dat we met de docenten een duo zouden vormen en samen de kinderen gingen begeleiden, zegt Chris in de huiskamer van Van Zanten pension. Maar we merken ook dat de leraren moe waren van vrijwilligers, vooral ook omdat die steeds weer zaken willen veranderen. Zo had iemand er een methode uit het daltononderwijs geïntroduceerd, namelijk een stoplicht op het bord. Bij rood licht moet iedereen stil zijn en bij groen mag je vrij praten. Zodra wij de klas binnenkwamen werd dat stoplicht snel opgehangen, maar ze gebruikten het helemaal nooit.”

“Laat er geen twijfel over bestaan, zegt Van Zanten, vrijwilligerswerk doe je puur voor jezelf, in één, twee of zelfs maanden verander je hier niets. Zodra je je omdraait pakken hun oude gewoonten weer op. Als je echt dingen voor elkaar wilt krijgen moet je dat samen met de lokale mensen doen die dat ook echt willen”.

Over weeskinderen wordt ook uitgebreid geschreven, een paar citaten:

“Zielige kleine donkere kindertjes zijn lokaas, zij hebben een enorme aantrekkingskracht op vrijwilligers en dat begrijpen de mensen hier heel goed. Neem het weeshuisje waar Sanne oorspronkelijke naartoe zou gaan. Dat was het plan van een zakenman. Blanken worden hier gezien als wandelende pinautomaten, dus de komst van een blanke betekent automatisch geld. Die zakenman pikte gewoon 15 kinderen van straat, stopte ze in een uitgewoond pand en meldde bij de vrijwilligersorganisatie in Nederland dat hij een weeshuisje had.”

“Dit is extreem maar kinderprojecten zijn wel een industrie geworden”

“De vraag naar vrijwilligerswerk creëert het aanbod. Je kunt je in veel gevallen afvragen wie of wat er het eerst was: de vrijwilliger of het weeshuizen.”

Ik weet dat bovenstaand stukje over Afrika gaat, maar de situatie verschilt nog niet eens zoveel met Indonesië. Waar ik mij op de diverse fora vaak aan stoor is dat mensen die werkelijk iets over Indonesië weten, en (ongezouten) hun mening verkondigen niet serieus genomen worden. Ze krijgen vaak het etiket opgeplakt van negatieve zeikerd alleen maar omdat het indruist tegen hen vaak te positief beeld over Indonesië (in dit geval over vrijwilligerswerk). Neem nu bovenstaand stukje, dat was in het verwijderde draadje al min of meer vorm beschreven door mij (Maryono). Dat werd destijds compleet genegeerd door de topic starter (La Toya) omdat dit waarschijnlijk niet de antwoorden waren die zij verwachtte. Er wordt gereageerd door die Surya Atmadja die nog nooit een vrijwilliger in Indonesië van dichtbij heeft gezien, die alleen maar schrijft hoe welkom een vrijwilliger in Indonesië is, die maar niet schijnt of wilt begrijpen tegen wat voor problemen deze tijdelijke vrijwilligers aan kunnen lopen, waarvan de taal en cultuur misschien nog wel het makkelijkst te benoemen zijn. De enige die destijds echt iets aan deze discussie toevoegden waren ene Jenny en Boomaap.

Tijdelijke vrijwilligers zouden hun eigen eerst eens de vraag moeten stellen of zij het zo leuk zouden vinden als zij 12 keer op een jaar iemand zouden moeten inwerken, waarvan je weet dat die over 4 weken toch weer weg gaan. Na een paar keer laat je die toch ook alleen nog maar kopieerwerk doen, de koffie rondbrengen of de vloer aanvegen. Ik zou er in ieder geval mijn tijd niet meer insteken en deze tijdelijke vrijwilligers krijgen van mij in ieder geval nooit verantwoordelijkheid over kinderen en/of gehandicapten.

Daarom blijf ik bij mijn standpunt dat vrijwilligerswerk alleen maar is weggelegd voor mensen die daadwerkelijk iets toevoegen aan een project, deze projecten opzetten en sturen voor langere tijd en het liefst over meerdere jaren mbv de lokale bevolking die dan in dit geval optreden als “tijdelijke” vrijwilliger. In plaats van een duiventil te runnen met elke maand nieuwe buitenlandse vrijwilligers die steeds maar weer opnieuw moeten worden ingewerkt, die bovendien werken volgens hun eigen werkwijze en eigenaardigheden, waarvan ik mij niet kan indenken of dit nu zo bevorderlijk is voor kinderen en/of gehandicapten. Men kan beter het idee overwegen deze “lokale vrijwilligers” zekerheid bieden tot een vast inkomen en het volgen van een doelgerichte opleiding die hun de mogelijkheid geven om niet alleen hun gezin maar in vele gevallen ook nog de helft van de familie te onderhouden.

Deze blog krijgt nog een vervolg in de vorm van het bezoek van toeristen aan weeshuizen in Indonesië, wat volgens mij door vele van hun als “hoogtepunten” van hun vakantie beschouwd wordt en wat voor mij de doorslag (mede dankzij de reacties van Surya Atmadja en Indesco) heeft gegeven om de naam Maryono definitief te deleten op het WereldWijzerForum.